Tạo điều kiện cho Công đoàn hoạt động tại các DN
Lãnh đạo tại các DN may luôn phải chủ động nâng cao nhận thức về quan hệ lao động. Từng bước tạo điều kiện cho công đoàn cơ sở hoạt động, cụ thể được tham gia: trong lĩnh vực tiền lương, tiền thưởng của NLĐ, xây dựng và thực hiện các cơ chế quản lý mới, quản lý vật tư, kỹ thuật, tài chính nhằm giảm mức tiêu hao trên một đơn vị sản phẩm, xây dựng và thực hiện các chế độ, chính sách liên quan đến NLĐ, tổ chức đại hội công nhân viên chức, lao động hàng năm…. Hàng năm Công đoàn cơ sở nên phối hợp với lãnh đạo các DN may có thể tổ chức phong trào thi đua “Lao động giỏi, lao động sáng tạo” động viên NLĐ rèn luyện tay nghề, nâng cao kỹ năng nghề nghiệp, phát huy sáng kiến thực hiện tốt nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh cho DN và cải thiện thu nhập cho NLĐ. Các DN may tạo điều kiện để công đoàn cơ sở thường xuyên tập huấn để cập nhật về “Kiến thức pháp luật và thực hiện chế độ chính sách mới với NLĐ”. Từ đó NLĐ hiểu được TNHX đảm bảo quyền, lợi ích cho NLĐ và nghĩa vụ của mình. Đồng thời các DN may tạo điều kiện, hạn chế đến mức tối đa cán bộ công đoàn cơ sở kiêm nhiệm nhiều công việc. Hỗ trợ họ về kiến thức, kỹ năng trong hoạt động Công đoàn để tổ chức này trở thành đại diện thực sự có uy tín của NLĐ.
Tham khảo ý kiến Công đoàn về đảm bảo lợi ích cho NLĐ tại các DN
Công đoàn có vai trò quan trọng gắn kết NLĐ và NSDLĐ. Đặc biệt tổ chức này có nhiệm vụ bảo vệ quyền, lợi ích của NLĐ đã được quy định trong các văn bản pháp luật như: Hiến pháp, Bộ luật lao động, Luật công đoàn và các văn bản hướng dẫn thi hành. Ý kiến của Công đoàn là đại diện cho bảo vệ quyền và lợi ích của NLĐ. Do vậy các DN may nên tích cực, chủ động tham khảo công đoàn về đảm bảo lợi ích cho NLĐ về: các điều khoản đảm bảo lợi ích cho NLĐ, tính tự nguyện về thời gian làm thêm, hóa đổi/thưởng thời gian nghỉ phép, cung cấp bữa ăn dinh dưỡng hợp vệ sinh, chương trình chăm sóc sức khỏe nâng cao, tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, khuyến khích, tạo điều kiện để NLĐ tham gia hoạt động tuyên truyền về ATVSLĐ, trả lương cạnh tranh, tăng lương định kỳ, trả phụ cấp, trợ cấp cao hơn quy định, hỗ trợ nhà ở cho NLĐ, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, TƯLĐTT có điều khoản tốt hơn Luật… Bên cạnh đó, các DN may cần tiếp tục đổi mới, phát triển mối quan hệ hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau với công đoàn để công đoàn thực hiện tính chất “bắc cầu” giữa người NLĐ và NSDLĐ, xây dựng quan hệ lao động lành mạnh, hài hòa, tiến bộ trong các DN này.
Ký kết TƯLĐTT có các điều khoản tốt hơn Luật tại các DN
Tại một số DN may TƯLĐTT sao chép lại nội dung các điều khoản trong Bộ luật lao động như: Những ngày nghỉ lễ trong năm, chế độ nghỉ phép năm, thời giờ làm việc, thời gian chấm dứt HĐLĐ… không có gì khác so với PLLĐ đã quy định nhưng vẫn đưa vào làm cho bản TƯLĐTT. Có khá nhiều DN trong thực tế đã thực hiện các quy định có lợi cho NLĐ so với PLLĐ nhưng không đưa vào TƯĐTT nhằm tránh sự ràng buộc của pháp luật. Đây là một thực trạng khiến cho chất lượng TƯLĐTT còn nhiều bàn cãi. Để khắc phục tình trạng này cần ký kết TƯLĐTT có các điều khoản tốt hơn Luật để thực thi TNXH đảm bảo lợi ích cho NLĐ.
Thực hiện ký TƯLĐTT góp phần điều hòa lợi ích, tạo ra những điều kiện cho sự gắn bó chặt chẽ giữa NLĐ và NSDLĐ. Để TƯLĐTT phát huy hết vai trò của nó thì các DN cần ký kết TƯLĐTT có các điều khoản tốt hơn Luật. Nội dung TƯLĐTT cần phải cụ thể, “mổ xẻ” càng chi tiết về các điều khoản tốt hơn Luật thì càng có lợi hơn cho NLĐ, hai bên không có sự chia sẻ thì không mang lại kết quả. Những bản TƯLĐTT có điều khoản tốt hơn Luật chính là TNXH đảm bảo lợi ích như: đảm bảo tính tự nguyện về thời gian làm thêm đặc biệt là đối tượng NLĐ nữ, trả lương cạnh tranh, trả phụ cấp trợ cấp cao hơn quy định, chương trình chăm sóc sức khỏe nâng cao, chăm sóc sức khỏe sinh sản, bệnh nghề nghiệp cho lao động nữ, tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao… cho NLĐ nữ xa nhà sau những giờ làm việc căng thẳng, mệt nhọc. Cùng với đó, các DN cần nhận thức rõ trách nhiệm để có các điều khoản đảm bảo về: thăm quan, nghỉ mát, hỗ trợ nhà ở, nhà trẻ cho lao động nữ, những công trình phúc lợi, mua bảo hiểm nhân thọ… để đời sống của NLĐ tại các DN may nói chung và NLĐ nữ nói riêng được chú trọng toàn diện.
Thêm vào đó, tại các DN may nên tìm được tiếng nói chung trong thương lượng tập thể. Tiến hành thương lượng theo Nghị định 60/2013/NĐ- CP một cách rộng khắp thì tìm được tiếng nói chung trong thương lượng tập thể để thực hiện quy chế dân chủ tại các DN may là hành động này có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng quan hệ lao động êm ấm, ổn định tại các DN may. Trên cơ sở đó đảm bảo quyền và lợi ích với đội ngũ lao động, hạn chế tình trạng “mãi ăn đong” về lao động. Động thái này cũng giúp giảm thiểu tranh chấp lao động, đình công – ảnh hưởng đến sự ổn định và phát triển lâu dài của các DN may. Khi tiến hành thương lượng cần lưu ý:
+ Đa dạng các hình thức thương lượng: tổ chức họp mặt thường xuyên và thông tin giữa công đoàn, NLĐ và NSDLĐ một cách chủ động để nắm bắt và giải quyết các vấn đề về điều kiện làm việc một cách cập thời.
+ Nội dung thương lượng xoay quanh các vấn đề cốt lõi: HĐLĐ, tiền lương tối thiểu, thời gian làm thêm giờ, tiền lương làm thêm giờ… sao cho thỏa đáng với NLĐ.
Đặc biệt để thực hiện tốt tự do hiệp hội và thương lượng tập thể thì các DN may cần có mô hình “Công đoàn độc lập” để NLĐ được tự do tham gia tổ chức công đoàn theo lựa chọn; các tổ chức công đoàn phải được tự quản, tự chủ trong việc lựa chọn cán bộ công đoàn. Điều đáng lưu ý là không có sự can thiệp của NSDLĐ vào hoạt động của tổ chức này trong các DN may; Trong bối cảnh hiện nay việc thực hiện cam kết quốc tế về lao động trong các FTA thế hệ mới và các Công ước của ILO đòi hỏi Công đoàn các DN phải đổi mới “mạnh mẽ, toàn diện”. Đó là thông điệp của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi phát biểu tại lễ kỷ niệm 90 năm thành lập Công đoàn Việt Nam. Đổi mới cách thức tổ chức hoạt động để thực hiện tốt TNXH đảm bảo quyền và lợi ích cho NLĐ cũng như khẳng định rõ nét được vai trò chủ lực, định hướng, dẫn dắt NLĐ tại các DN trong tình hình mới.
Tóm lại, nội dung TNXH đảm bảo quyền và lợi ích cho NLĐ chính là thực hiện tốt PLLĐ hiện hành và trang bị đầy đủ hành trang để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, đảm bảo tính quốc tế trong thực hiện TNXH. Các DN may làm tốt được điều này sẽ lại một lần nữa khẳng định nó đem đến rất nhiều lợi ích hiện hữu cho cả hai bên: tăng năng suất chất lượng công việc, nâng cao hiệu quả kinh doanh, khơi gợi khả năng sáng tạo và hăng say lao động, gắn bó với DN.
Trả lời